Yamayka valyuta sistemi — 8 yanvar 1976-cı ildə Yamayka tərəfindən qəbul edilmiş, valyuta məzənnələrinin hökumət tərəfindən deyil, bazar tərəfindən təyin edildiyi müasir beynəlxalq pul sistemi. Mübadilə məzənnələrində daimi dalğalanmalar ilə xarakterizə olunur, buna görə də sabitdən fərqli olaraq üzən adlanır[1].
Yamayka sistemi 1976-1978-ci illərdə Bretton-Vuds pul sisteminin yenidən təşkili nəticəsində formalaşmışdır. Əsas xüsusiyyətlər və prinsiplər[1]:
Yeni sistemin əsas praktiki əhəmiyyəti valyutaların qızıl tərkibinə əsaslanan sabit məzənnələrdən üzən məzənnələrə keçid idi. Qızıl bazarı böyük pul bazarından bir növ əmtəə bazarına çevrilmişdir[2].
Yamayka valyuta sisteminin fəaliyyət mexanizmini aşağıdakı kimi təsvir etmək olar. BVF-nin üzvü olan ölkələr fondun əsas kapitalındakı paylarına uyğun olaraq SDR-lərin müəyyən hissəsini aldılar. SDR-lər yalnız hesab vahidləri kimi fəaliyyət göstərir, müəyyən şərtlər daxilində onlar milli valyutaya çevrilə bilər[2].
Yamayka pul sistemi dünyada bu günə qədər fəaliyyət göstərir, baxmayaraq ki, 2008-2009-cu illərin qlobal böhranı fonunda yeni dünya valyuta sisteminin prinsipləri üzrə məsləhətləşmələr başlamışdır[1].
© MMXXIII Rich X Search. We shall prevail. All rights reserved. Rich X Search